21 лютага — Міжнародны дзень Роднай мовы. Таму і мы заклікаем вас прысвяціць ёй усе свае выходныя. Іншымі словамі — сканцэнтравацца выключна на творах беларускамоўных пісьменнікаў, беларускамоўных фільмах, песнях, кліпах, гульнях. Мы не вельмі часта карыстаемся беларуская мовай у сваім асяродзі, дык давайце хаця бы некалькі дзень у год будзем размаўляць выключна на ёй. Адкіньце свае сумненні і страх — і проста пачніце размаўляць! А рэкамендаваць мы будзем выключна тыя творы, якія першапачатковы былі на беларускай мове.
КІНО на беларускай мове
Насамрэч, фільмаў, якія першапачаткова здымаліся на беларускай мове — даволі мала. Асабліва сучасных. Таму нам прыйдзецца абмежавацца выключна тымі, якія здымаліся ў савецкія часы. Тым больш што асноўная іх частка пастаўлена па беларскім творам.
Напрыклад, карціна «Хрыстос прызямліўся ў Гародні». У гэтага фільма вельмі цяжкі лёс. Ён больш за 20 год праляжаў на полках нікім не бачаны. Савецкая цэнзура проста не пускала яго да масавага гледача. І так адбылося, што фільм нават перажыў самога Караткевіча. Галоўныя ролі выканалі малавядомы акцёры ,калі не лічыць маладога Льва Дурава, які выканаў ролю Братчыка.
Глядзець «Хрыстос прызямліўся ў Гародні» анлайн:
І другая карціна, якую мы хацім вам парэкамендаваць паглядзець — «Сымон-музыка». Гэта кіно-спектакль па аднайменнаму твору Якуба Коласа. Ці, калі ёсць час і жаданне, замест гэтага твора можаце паглядзець міні-серыял «Людзі на балоце» па творах Івана Мележа — вось ТУТ.
Глядзець «Сымон-музыка» анлайн:
ЛІТАРАТУРА на беларускай мове
Што тычыцца літаратуры, то мы будзем рэкамендаваць вам 3 кнігі — адзу з дасавецкага перыяду, другую — савецкага і трэцюю — сучаснага.
Што тычыцца дасавецкай эпохі, то абавязкова прачытайце, калі яшчэ не чатіла, твор Яна Баршчэўскага «Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях». Яна вельмі цікавая, знаёміцы чытача з беларускай міфалогіяй і яе можна адолець пры жаданні за 1-2 вечары.
Людзі ганяюцца за багаццем не дзеля таго, каб рабіць бліжнім дабро, а каб нічога не рабіць або – што яшчэ горш – каб шкодзіць.
Што тычыцца літаратуры савецкага перыяду, то тут у нас маецца даволі шырокі выбар. Але мы раім вам прачытаць аповесць Максіма Гарэцкага «Дзве душы». Тым больш што не так даўно святкаваўся яго дзень нараджэння. Гэты твор вельмі моцна паўплываў не толькі на беларускую літаратуру, але і філасофію, а пытанні, якія ў ім уздымаюцца, актуальны і па сёння.
— Я лічу аднакава зладзеямі як тых, што даюць замест хлеба камень як камень, так і тых, што даюць яго пад відам хлеба. І аднакава пабіла б іх, ці яны — разлад тэорыі і практыкі, ці яны — простая сваволя.
Што тычыцца сучаснасці, то мы проста не маглі абысці увагай апошні раман Віктара Марціновіча. Тым больш, што і назва яго як мага болей падыходзіць да гэтых выходных — «Мова». Больш падрабязна пра гэты раман вы можаце прачытаць у нашай рэцэнзіі. А калі у двух словах — то гэта адзін з лепшых твораў апошняга часу пра каштоўнасць беларускай мовы і пра тое, што з усімі намі будзе ,калі мовы не стане.
Паспрабуй узяць нацыю, навязаць ёй іншы моўны кшталт і цалкам забараніць спрадвечныя словы. Мову, на якой нацыя ўзгадавана. Словы, якімі маці спявала песні, калі ты быў у калысцы. Пасля гэтага дай нарадзіцца і пасталець аднаму пакаленню цалкам без мовы. І вось гэтаму пакаленню без радзімы і каранёў, прадай фрагменты родных пісанак за грошы, з-пад крыса, з пагрозай арышту на 10 гадоў “за наркотыкі”. “Кайф” узнікне сам сабою, ад сутыкнення падсвядомасці з тым кодам, у адпаведнасці з якім структуравана бессвядомае
МУЗЫКА на беларускай мове
Калі гаварыць пра беларускую музыку, то трэба ў першую чаргу адзначыць тыя гурты, якія гэтую мову сапраўды ўзбагацілі ці папулярызавалі. МЫ магнлі б выдзеліць два такіх гурта — гэта «Песняры» і «Мроя» (а пазней N.R.M.). Вельмі цяжка пераацаніць тое, што яны зрабілі для развіцця беларуская мовы. А таму мы прапануем паглядзець два канцэрта гэтых гуртоў.
Канцэрт прысвечаны 25-годдзю гурта «Песняры» (Віцебск, 1994 год)
Канцэрт «Іх N.R.M — іх Мроя». 1 частка
https://www.youtube.com/watch?v=bwCBazZHPeA
ГУЛЬНІ на беларускай мове
«Легенды Эйзенвальду» — адна з нешматлікіх беларускіх (да і ва ўсім свеце) камп’ютарных гулянь, дзе ёсць магчымасць гуляць з самага пачатку на беларускай мове, без патрэбы усталёўваць дадатковыя моды.
